Czym jest umowa NDA

W Polsce obowiązuje zasada swobody formułowania umów. Nie oznacza to oczywiście pełnej dowolności umawiających się stron, lecz – w największym uproszczeniu – jeżeli umowa jest zgodna z prawem i z zasadami współżycia społecznego, pozostaje ważna. Podstawowe zasady formułowania umów wyrażone zostały w Kodeksie cywilnym. Ustawa ta przewiduje również szczegółowe regulacje, dotyczące niektórych typów umów. Oczywiście, przepisy nie są w stanie przewidzieć i uregulować wszystkich typów umów. Te, które w przepisach nie są szczegółowo uregulowane nazywają się w języku prawniczym umowami nienazwanymi.

Jedną z takich umów jest właśnie NDA, czyli – z języka angielskiego – non-disclosure agreement. W przełożeniu na język polski NDA oznacza po prostu umowę o zachowaniu poufności.
Istotą umowy NDA jest zatem zachowanie poufności co do określonych informacji. Umowa NDA najczęściej zawierana jest obok innej umowy (np. umowy o świadczenie określonych usług) w celu ochrony informacji związanych z przedsiębiorstwem podmiotu, który te informacje ujawnia i przekazuje drugiej stronie umowy. Umową o zachowaniu poufności można jednak objąć w zasadzie wszystkie informacje i wyłącznie od stron zależy, jakie informacje będą chronione.
Owszem, w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wskazano, że naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa jest czynem nieuczciwej konkurencji, jednak ustawowa ochrona często pozostaje niewystarczająca, stąd powszechność dodatkowych umów w tym zakresie.
Nie zawsze podmioty decydują się na zawarcie NDA w formie osobnego dokumentu. W pełni dopuszczalne i często spotykane jest również zawieranie postanowień dotyczących poufności w umowie głównej.

Co powinna zawierać umowa NDA

Umowa NDA powinna przede wszystkim zawierać jak najbardziej precyzyjne określenie informacji podlegających ochronie. Niezwykle rzadko w umowie wymienia się konkretne informacje, choć nie ma oczywiście ku temu żadnych przeciwwskazań. Zdecydowanie częściej zakres ochrony ujmuje się ogólnie, na przykład poprzez określenie, że obowiązek zachowania poufności dotyczy wszystkich informacji związanych z przedsiębiorstwem jednej ze stron lub wszystkie informacje, która jedna ze stron posiadła w związku z wykonywaniem określonej umowy.
Umowa powinna także określać czas trwania obowiązku zachowania poufności. Może też przewidywać wyjątki od obowiązku zachowania poufności czy tryb zwolnienia z tego obowiązku.

Niezwykle istotne jest precyzyjne określenie konsekwencji, które grożą za naruszenie umowy. Najczęściej NDA przewidują dwa rodzaje odpowiedzialności. Po pierwsze, strona naruszająca NDA jest zobowiązana do naprawienia szkody, którą wyrządziła drugiej stronie przez naruszenie umowy. Jeżeli zatem ujawnienie przez jedną stronę informacji objętej ochroną doprowadziło do tego, że druga strona doznała jakiejś straty lub utraciła korzyści, strona naruszająca ma obowiązek tę szkodę wyrównać. Po drugie, jako zabezpieczenie obowiązku zachowania poufności w umowie zastrzega się karę umowną, którą jedna strona zapłaci drugiej w razie naruszenia obowiązku zachowania poufności. W tym wypadku żadna szkoda nie musi powstać, a kara będzie należna już w razie zaistnienia samego stanu naruszenia umowy. Kara umowna nie powinna być jednak rażąco wygórowana. W razie powstania sporu co do tego, czy zastrzeżona w umowie kara umowna jest należna, a jeśli tak, czy nie jest rażąco wygórowana, rozstrzygnięcie w tym zakresie wydaje Sąd. Strony mogą w umowie zastrzec właściwość określonego Sądu, który będzie właściwy do rozpoznania takiej sprawy.