Spółka cywilna – wady i zalety

W realiach polskiej gospodarki spółka cywilna wciąż pozostaje bardzo popularnym sposobem wspólnego prowadzenia biznesu. Dla przedsiębiorców – wspólników spółki cywilnej – kusząca jest prostota tej formy prowadzenia działalności gospodarczej oraz minimum formalizmów. Spółka cywilna nie podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, nie wymaga prowadzenia ksiąg rachunkowych (tzw. pełnej księgowości), nie doświadcza podwójnego opodatkowania, a sama umowa spółki nie wymaga formy aktu notarialnego. Jest to więc również najtańszy sposób prowadzenia biznesu przez więcej niż jedną osobę. Jednakże, co oczywiste, nie oznacza to, że spółka cywilna nie posiada wad. Przeciwnie, jest ich całkiem sporo. Najczęściej podnoszonym argumentem przeciwko prowadzeniu działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej jest zakres odpowiedzialności wspólników. W spółce cywilnej, każdy ze wspólników odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem. Przy dużej skali działalności, taki rodzaj odpowiedzialności jest dla wspólników bardzo niebezpieczny. Może jednak zdarzyć się tak, że niewielka na początku firma, dynamicznie się rozwija i w trakcie działalności spółki cywilnej zachodzi konieczność zmiany formy działalności.

Dlaczego warto się przekształcić?

Największą zaletą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest zasadniczy brak odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność ta nie jest wyłączona całkowicie, w praktyce jednak jest bardzo ograniczona i istnieje tylko kilka wyjątków od tej zasady. W pierwszej kolejności za zobowiązania spółki odpowiada ona sama. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ma osobowość prawną. Dopiero kiedy majątek spółki nie wystarcza na zaspokojenie zobowiązań spółki odpowiedzialność będą ponosili członkowie zarządu. Owszem, w mniejszych spółkach często to wspólnicy zasiadają w jej zarządzie. Członkowie zarządu mogą jednak uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki składając w odpowiednim czasie wniosek o ogłoszenie upadłości spółki.

Spółka z o.o. to nie tylko plusy

Oczywiście, spółka z ograniczoną to nie tylko zalety, ale również wady. Z pewnością jest to spółka droższa w funkcjonowaniu i wymaga zdecydowanie więcej formalizmów. Jej rozliczenia muszą opierać się o księgi rachunkowe, musi składać coroczne sprawozdania finansowe, a przede wszystkim, jest podwójnie opodatkowana. W pierwszej kolejności, od dochodu wypracowanego przez spółkę, odprowadzany jest podatek dochodowy od osób prawnych (CIT), a następnie, w razie wypłaty dywidendy wspólnikom, ci zobowiązani są do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Okazuje się jednak, że bezpieczeństwo prowadzonego biznesu jest dla przedsiębiorców bardzo istotna, ponieważ spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to zdecydowanie najpopularniejsza ze wszystkich spółek handlowych.

Zalety przekształcenia

Wspólnicy spółki cywilnej, zamiast przekształcenia w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, często rozważają przeniesienie działalności do nowej spółki z o.o. oraz wygaszenie działalności spółki cywilnej, lub wniesienie spółki cywilnej aportem do spółki z o.o. Przekształcenie ma jednak tę niezaprzeczalną zaletę, że spółka z o.o., po przekształceniu, staje się bezpośrednim kontynuatorem spółki cywilnej. To oznacza, że bez żadnych aneksów i zmian, automatycznie, spółka z o.o. staje się stroną wszystkich umów zawartych przez wspólników spółki cywilnej, zachowuje jej historię kredytową a nawet numery NIP i REGON. To aspekt, którego nie da się pominąć, tak jeśli chodzi o wygodę wspólników, jak i ich wiarygodność w oczach potencjalnych kontrahentów, banków, leasingodawców itd.

Przekształcenie spółki cywilnej w zoo krok po kroku

Często odpowiadamy na pytania, czy można przekształcić spółkę cywilną. Tak, i to w dowolną spółkę prawa handlowego. Najłatwiej przekształcić spółkę cywilną w spółkę jawną. Wtedy jest najmniej formalności. Przedmiotem niniejszego artykułu jest jednak przekształcenie spółki cywilnej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, co, oczywiście, również jest możliwe.

Istnieją dwa sposoby na przekształcenie spółki cywilnej w zoo. Istnieją tryby: uproszczony oraz pełny. W praktyce, ogromna większość spółek cywilnych korzysta z trybu uproszczonego. Jedynym warunkiem skorzystania z niego jest, aby wszyscy wspólnicy spółki cywilnej mogli prowadzić jej sprawy. Tę kwestię ustala umowa spółki cywilnej, a ta nie wymaga formy aktu notarialnego. Jeżeli zatem umowa spółki przewiduje, że nie wszyscy wspólnicy prowadzą jej sprawy, warto ją w tym zakresie zmienić, aby skorzystać z uproszczonego trybu przekształcenia.

Przekształcenie spółki cywilnej w zoo krok po kroku w trybie pełnym

Całą procedurę rozpoczyna przygotowanie planu przekształcenia wraz z załącznikami: projektem uchwały o przekształceniu, projektem umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz sprawozdaniem finansowym. Plan przekształcenia przygotowują wszyscy wspólnicy prowadzący sprawy spółki przekształcanej. Plan przekształcenia sporządza się w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Powinien on zawierać co najmniej ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia.

Następnie, zawiadamia się wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu spółki dwukrotnie, w sposób przewidziany dla zawiadamiania wspólników spółki przekształcanej. Pierwsze zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia tej uchwały, a drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia. Do zawiadomienia dołącza się projekt uchwały o przekształceniu oraz projekt umowy spółki.

W dalszej kolejności, wspólnicy podejmują uchwałę o przekształceniu spółki. Uchwałę powinien zaprotokołować notariusz. Ustawa przewiduje szczegółowo jakie kwestie powinny zostać w uchwale uregulowane. Są to m.in. typ spółki, w jaki spółka zostaje przekształcona; wysokość kapitału zakładowego; nazwiska i imiona członków zarządu oraz udzielenie zgody na treść umowy spółki. Podjęcie uchwały o przekształceniu zastępuje zawarcie umowy spółki.

Końcowo, zarząd składa wniosek do KRS o wpis przekształcenia. Spółka przekształcana, staje się spółką przekształconą z datą dokonania wpisu w KRS.

Jak przekształcić spółkę cywilną w trybie uproszczonym?

W przypadku trybu uproszczonego, najistotniejszymi ułatwieniami, względem trybu pełnego, są brak konieczności sporządzenia planu przekształcenia oraz zawiadamiania wspólników o zamiarze podęcia uchwały o przekształceniu. Brak obowiązku przygotowania planu przekształcenia nie wyłącza jednak obowiązku przygotowania projektu uchwały o przekształceniu, projektu umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz sprawozdania finansowego – te dokumenty muszą zostać przygotowane nawet w trybie uproszczonym. Podobnie jak w trybie pełnym, konieczne jest następnie podjęcie uchwały o przekształceniu oraz złożenie wniosku o wpis przekształcenia do KRS.

Wspólnicy przekształcanej spółki cywilnej odpowiadają na dotychczasowych zasadach solidarnie ze spółką przekształconą za zobowiązania spółki powstałe przed dniem przekształcenia przez okres trzech lat, licząc od tego dnia.

Niezależnie od wybranego trybu, po dokonaniu przekształcenia, wspólnicy powinni złożyć wniosek o wykreślenie spółki cywilnej z CEIDG. Jak wyżej wskazano, spółka przekształcona przejmuje NIP i REGON spółki cywilnej. Nie jest, natomiast, dopuszczalne, aby w obrocie prawnym istniały dwa podmioty o tych samych numerach identyfikacyjnych.

Podsumowanie

Jak widać, przekształcenie spółki cywilnej w zoo nie jest procedurą najprostszą. Wymaga koordynacji pomiędzy służbami księgowymi, które przygotowują sprawozdanie finansowe, notariuszem, który protokołuje uchwałę o przekształceniu oraz radcami prawnymi i adwokatami, którzy najczęściej działania koordynują, przygotowują dokumenty oraz składają wniosek do KRS. Wieloletnie doświadczenie naszej Kancelarii pozwoliło skutecznie przeprowadzić dziesiątaki takich przekształceń, i to podmiotów z wielu branż i gałęzi. Warto zaufać doświadczeniu.